Thịt treo gác bếp, lạp sườn hun khói được làm từ thịt lợn đen bản địa, chăn nuôi bằng thức ăn hữu cơ và một số loại thảo dược quý nên được người tiêu dùng ưa chuộng. Đối với người dân Bắc Kạn đây là món ăn không thể thiếu trong dịp Tết cổ truyền của dân tộc.
Các thành viên HTX Dương Quang chế biến lạp sườn.

Cơ sở sản xuất Tám Cương nhiều năm nay nổi tiếng trên thị trường với sản phẩm lạp sườn, thịt lợn treo gác bếp được đông đảo thực khách lựa chọn. Chị La Thị Tám, chủ sơ sở Tám Cương chia sẻ: “Sản phẩm lạp sườn của chúng tôi đã được công nhận OCOP 3 sao. Nhiều du khách khi đến Bắc Kạn biết về sản phẩm đã tìm đến mua để làm quà; một số đại lý bày bán, giới thiệu sản phẩm nông sản, thực phẩm ở nhiều tỉnh, thành phố đã liên kết tiêu thụ sản phẩm. Để xây dựng sản phẩm ngon, an toàn, có thị trường bền vững, chúng tôi luôn chú trọng từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến khâu chế biến. Lợn đen bản địa, nuôi bằng thức ăn hữu cơ như ngô, sắn, cây chuối và một số loại thảo dược quý từ thiên nhiên của vùng núi Bắc Kạn”.

Thịt lợn treo gác bếp được lựa chọn từ phần thịt ba chỉ, cắt thành từng miếng vừa phải, ướp với muối, ớt, hạt mác khén, dổi rừng, gừng đá và một số thảo mộc thiên nhiên, sau đó để 01 ngày 01 đêm rồi treo lên sấy trên than củi, vì thế sản phẩm thịt treo gác bếp luôn có mùi thơm đặc trưng riêng so với thịt được sấy bằng lò sấy ở nhiều nơi khác. Phần thịt vai mỡ, nạc vừa đủ thái nhỏ, ướp với muối, tiêu, gừng đá… để làm lạp sườn.

Sản phẩm thịt lợn treo gác bếp, thịt trâu, bò khô đều được sử dụng thịt ngon từ nguồn nguyên liệu an toàn, chất lượng tốt.

Hợp tác xã (HTX) Dương Quang, thành phố Bắc Kạn cũng là một trong những HTX nhiều năm sản xuất lạp sườn, thịt lợn, trâu, bò treo gác bếp được thị trường ưa chuộng. Trung bình mỗi năm HTX chế biến, tiêu thụ hơn 09 tấn thành phẩm. Qua đó góp phần ổn định hoạt động của HTX và nâng mức thu nhập đáng kể cho các thành viên.

Theo anh Nông Thanh Nhã, Giám đốc HTX Dương Quang: Từ xa xưa, hồi còn chưa có điện, để dự trữ và bảo quản thức ăn được lâu ngày, cha ông ta đã sáng tạo ra món lạp sườn, thịt treo gác bếp, thịt chua… rồi truyền lại cho đến ngày nay. Cách chế biến món thịt treo gác bếp đơn giản, tuỳ sở thích như nướng, luộc hoặc thái mỏng xào với tỏi – ớt, xả – ớt, rau cải đều rất ngon.

Chị Nguyễn Thị Hồng, một du khách đến từ Hà Nội hoạt động trong lĩnh vực du lịch chia sẻ: “Tôi thường xuyên đưa khách đi tuyến Hà Nội – Bắc Kạn – Cao Bằng, khi đến Bắc Kạn nhiều du khách rất thích sản phẩm thịt treo gác bếp, lạp sườn hun khói bằng than củi và phơi dưới ánh nắng tự nhiên. Cũng có nhiều khách không có điều kiện lên trực tiếp nên nhiều lần gửi mua về dùng hoặc làm quà. Nay các sản phẩm này đã đạt chuẩn OCOP, có địa chỉ cơ sở sản xuất, truy xuất nguồn gốc rõ ràng nên yên tâm và dễ dàng trao đổi khi có nhu cầu. Tết Nguyên đán Giáp Thìn năm nay, món thịt treo gác bếp, lạp sườn Bắc Kạn cũng sẽ không thể thiếu đối với gia đình tôi”.

Ông Nguyễn Trọng Đoàn, TP. Thái Nguyên tìm hiểu về sản phẩm thịt lợn treo gác bếp của bà con huyện Ba Bể.

Trước đây món thịt treo gác bếp, lạp sườn hun khói thường chỉ được sử dụng trong những ngày Tết, hoặc các sự kiện quan trọng của gia đình, dòng họ. Nhưng ngày nay, với sự phát triển của xã hội, xu thế hội nhập và sự giao thoa văn hoá nên cách chế biến và sản xuất đã được áp dụng công nghệ máy móc hiện đại hơn, đó là thịt sấy xong được đóng gói và hút chân không, có nhãn mác đầy đủ thông tin nguồn gốc xuất xứ của sản phẩm, cộng thêm phương tiện và hạ tầng giao thông thuận tiện, vì vậy các món ăn của đồng bào vùng cao không đơn thuần chỉ là món ăn đặc sản được sử dụng trong những dịp lễ, Tết quan trọng mà đã trở thành hàng hoá phục vụ người tiêu dùng khắp mọi miền thường xuyên, được thị trường đón nhận…

Theo cảm nhận của nhiều người tiêu dùng, thịt treo gác bếp, lạp sườn hun khói Bắc Kạn chứa đựng sự tinh tế, cầu kỳ, hương vị khác biệt so với những vùng, miền khác, góp phần tạo hương vị Tết đậm đà bản sắc của địa phương./.

Tùng Vân
Báo Bắc Kạn – baobackan.com.vn