Kiệt tác thiên nhiên ở Lũng Hồ, Đường Thượng
Vùng du lịch các xã phía Nam của Yên Minh gồm các xã: Du Già, Du Tiến, Lũng Hồ, Đường Thượng, Ngọc Long có tiềm năng lớn để khai thác du lịch sinh thái cộng đồng, nghỉ dưỡng. Khu vực này được thiên nhiên ban tặng điều kiện tự nhiên tổng hòa vùng Cao nguyên đá Đồng Văn và những điểm nhấn đặc trưng du lịch của tỉnh như: Vườn quốc gia Du Già – Cao nguyên đá Đồng Văn với hệ sinh thái rừng và các loài động, thực vật quý, hiếm như: Thông đỏ bắc, Trai lý, Sưa bắc, Vọoc mũi hếch, Sơn dương nâu… Du Già có nguồn nước dồi dào, hệ thống thác, sông, suối chảy quanh năm. Cùng với cảnh quan núi rừng hùng vĩ, với những cánh rừng đặc dụng, nguyên sinh tạo nên bức tranh thiên nhiên hoang sơ, tuyệt đẹp.
Thuộc Công viên Địa chất toàn cầu – Cao nguyên đá Đồng Văn, Yên Minh có nhiều điểm nhấn đặc trưng kiến tạo địa chất hàng trăm triệu năm trước. Trong đó có những vách đá dựng đứng cao hàng trăm mét; khu vực mặt trượt xã Lao Và Chải; những “cột thu lôi đá” hướng thẳng lên trời. Đặc biệt, hẻm vực Nà Liên, thuộc địa phận xã Lũng Hồ, Du Già và Du Tiến là điểm di tích kiến tạo địa chất có cảnh quan tương tự hẻm vực Tu Sản, với độ cao hàng trăm mét, bên dưới là dòng suối chảy quanh năm. Nhiều xã như Đường Thượng, Lũng Hồ, Ngọc Long, Mậu Long… có hệ thống hang động chằng chịt với những nhũ đá hình thù đặc sắc và vẫn đang trong quá trình kiến tạo. Trên địa bàn còn nhiều di tích lịch sử văn hóa như Đồn Pháp, tường thành, di tích Sùng Chứ Đà, hang Cờ Cải…
Thác nước Thâm Luông ở xã Du Già nhìn từ trên cao. Ảnh: Homestay Du Già
Ngoài cảnh quan thiên nhiên, bản sắc văn hóa đa dạng của các dân tộc huyện Yên Minh cũng là động lực thu hút phát triển du lịch khám phá, trải nghiệm. 16 dân tộc nơi đây vẫn giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống đa dạng trong trang phục, ngôn ngữ, kiến trúc nhà ở, nghề thủ công, ẩm thực… Có thể kể đến như Lễ hội Gầu Tào của dân tộc Mông, Lễ Cấp sắc dân tộc Dao, Lễ Lồng Tồng dân tộc Tày, múa ngựa giấy dân tộc Xuồng; các bài hát đối đáp, giao duyên, những bài múa khèn, múa trống, đánh đàn Tính; những trò chơi dân gian như đẩy gậy, ném còn, đánh xảng, leo cột mỡ; nghề rèn lưỡi cày, dệt lanh thủ công, thêu thùa truyền thống… Ngoài ra, các dân tộc thiểu số nơi đây thường sinh sống quần tụ thành các bản làng với những ngôi nhà sàn, nhà trình tường truyền thống. Cùng với đó, Chợ tình phong lưu Du Già hình thành từ hàng trăm năm nay là nơi trai gái giao lưu tìm hiểu, kết thành đôi lứa, nơi bạn bè, anh em tìm về gặp nhau sau những tháng năm xa cách, là điểm hẹn du lịch hấp dẫn của huyện.
Trước khi dịch Covid -19 xảy ra, hàng năm Yên Minh đón từ 70-90 nghìn lượt khách. Riêng các xã phía Nam của huyện có khoảng ½ lượng khách dành thời gian lưu trú, tham quan, trải nghiệm. Trong đó khoảng 90% khách quốc tế. Du khách lưu trú lại Yên Minh dành thời gian để tham quan phong cảnh thiên nhiên hùng vĩ, hoang sơ, trải nghiệm bản sắc văn hóa chưa bị mai một của các dân tộc…
Theo Quy hoạch 438 của Chính phủ, khu trung tâm huyện Yên Minh được quy hoạch là đô thị xanh – sinh thái của vùng Công viên Địa chất toàn cầu Cao nguyên đá Đồng Văn. HĐND tỉnh Hà Giang khóa XVIII, nhiệm kỳ 2021- 2026 cũng ban hành Nghị quyết số 24 thông qua nhiệm vụ Quy hoạch chung xây dựng Khu du lịch xã Du Già. Xác định mục tiêu phát triển xã Du Già theo hướng: Công viên hạt nhân – Công viên Du Già; Khu du lịch sinh thái, nghỉ dưỡng; Khu đô thị du lịch; Trung tâm dược liệu, chăm sóc sức khỏe; Khu trang trại nghỉ dưỡng kết hợp homestay đặc sắc của tỉnh nói riêng, cả nước nói chung. Đồng thời bảo tồn, khai thác hiệu quả các giá trị đặc sắc về cảnh quan thiên nhiên, môi trường sinh thái, bản sắc văn hóa dân tộc theo hướng bền vững. Thúc đẩy phát triển KT-XH của địa phương gắn với mục tiêu về bảo vệ môi trường, đảm bảo an ninh, quốc phòng.
Huyện Yên Minh đã xây dựng một số đề án phát triển các làng văn hóa du lịch cộng đồng thu hút tham quan, lưu trú và trải nghiệm bản sắc văn hóa đặc sắc của huyện. Thu hút một số công ty tới đầu tư các dự án dịch vụ, du lịch như Công ty Cổ phần truyền thông Hoa Sao chuẩn bị đầu tư dự án du lịch nghỉ dưỡng sinh thái cao cấp tại Lũng Hồ và Du Tiến.
Yên Minh có tiềm năng du lịch (cả trên mặt đất và hệ thống hang động) mà không nơi nào trên địa bàn tỉnh có được. Hoạt động du lịch ở Yên Minh hiện nay mới là bước khởi đầu. Nếu được quan tâm đúng mức, chắc chắn đây sẽ là điểm đến hấp dẫn các nhà đầu tư trong tương lai.
Bài, ảnh: Duy Tuấn