(TITC) – Nhắc đến hành, tỏi miền Bắc, nhiều người nghĩ ngay đến vùng đất Kinh Môn (tỉnh Hải Dương cũ) – nơi từ lâu được mệnh danh là “thủ phủ” của hai loại nông sản đặc trưng này. Khu vực thị xã Kinh Môn cũ, nay gồm các phường Kinh Môn, Nguyễn Đại Năng, Trần Liễu, Bắc An Phụ, Nhị Chiểu, Phạm Sư Mạnh và xã Nam An Phụ (tỉnh Hải Phòng), nổi tiếng với những cánh đồng hành, tỏi trải dài, tạo nên nguồn sản lượng lớn và chất lượng vượt trội cho thị trường trong nước.
Nằm ven sông Kinh Thầy với lớp đất phù sa màu mỡ và khí hậu ổn định, Kinh Môn có điều kiện lý tưởng để trồng hành, tỏi. Nhờ thổ nhưỡng đặc biệt cùng kinh nghiệm canh tác truyền đời, hành, tỏi Kinh Môn có hương vị thơm nồng, nhiều tinh dầu, củ chắc và độ cay ngọt đặc trưng mà hiếm vùng nào sánh được. Đây là lợi thế giúp thương hiệu hành, tỏi Kinh Môn duy trì uy tín lâu dài và luôn có mặt trong bếp ăn của nhiều gia đình Việt.
Nghề trồng hành, tỏi đã trở thành nét văn hóa lao động đặc trưng của vùng đất này. Vào mùa thu hoạch, các cánh đồng rộn ràng sắc màu và âm thanh của những bó hành buộc thành từng chùm, những nong tỏi trắng tinh được phơi đều dưới nắng. Màu vàng của hành phơi xen lẫn màu trắng của tỏi tạo nên hình ảnh đặc trưng, gắn liền với ký ức của bao thế hệ người dân Kinh Môn.
Đặc biệt, hằng năm, Kinh Môn đều tổ chức Lễ hội thu hoạch hành, tỏi, một hoạt động nhằm tôn vinh nghề trồng hành, tỏi và tri ân người nông dân. Lễ hội thu hoạch hành, tỏi gắn liền với những câu chuyện về lịch sử, văn hóa là tiền đề để thị Kinh Môn phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn. Đây cũng là cơ hội để “thủ phủ” hành, tỏi lớn nhất cả nước giới thiệu và quảng bá các sản phẩm hành, tỏi nổi tiếng của địa phương.
Lễ hội thường diễn ra tại những cánh đồng hành, tỏi lớn của tỉnh, quy tụ các thôn trong vùng. Những cuộc thi thu hoạch hành, thi bó hành, các màn trình diễn trang phục lao động truyền thống… không chỉ thể hiện sự khéo léo của người nông dân mà còn tôn vinh tinh thần đoàn kết, gắn bó của cộng đồng làng nghề. Qua nhiều năm tổ chức, lễ hội đã trở thành biểu tượng văn hóa của vùng đất Kinh Môn, khẳng định niềm tự hào về nghề truyền thống lâu đời.
Bên cạnh canh tác truyền thống, người dân Kinh Môn đã mạnh dạn áp dụng tiến bộ kỹ thuật, hoạt động chế biến cũng được mở rộng với nhiều sản phẩm phong phú như hành sấy, hành chiên, tỏi đen, rượu tỏi, tỏi ngâm mật ong. Nhiều sản phẩm đã đạt chứng nhận OCOP, được phân phối trong siêu thị và trên các nền tảng thương mại điện tử,…
Hành, tỏi Kinh Môn không chỉ là nông sản mà đã trở thành nét bản sắc và niềm tự hào của người dân Hải Dương, thể hiện sự cần cù, bền bỉ và tinh thần gắn bó với ruộng đồng. Qua từng mùa vụ và những lễ hội được tổ chức hằng năm, nghề trồng hành, tỏi tiếp tục được gìn giữ, phát triển và khẳng định vị thế của vùng “thủ phủ” nông sản đặc trưng này trên bản đồ nông nghiệp Việt Nam.
Trung tâm Thông tin du lịch
