Homestay tại Khu du lịch sinh thái Ako-Ea, tỉnh Đắk Lắk. Ảnh: huuhung
Nơi giữ hồn văn hóa cộng đồng
Homestay vùng cao thường nằm ẩn mình giữa những bản làng nép bên triền núi, cạnh thửa ruộng bậc thang xanh mướt mùa lúa non hay vàng óng mùa gặt. Những ngôi nhà sàn của người dân địa phương không chỉ là nơi lưu trú mà còn là một phần của cảnh quan thiên nhiên.
Ở Sa Pa, Tả Van, Tả Phìn hay Bản Hồ (Lào Cai), những homestay bên suối, nhìn ra ruộng bậc thang tạo nên bức tranh yên bình. Ở Mộc Châu (Sơn La), bản Áng của người Thái nổi tiếng với những căn nhà sàn gỗ mộc mạc giữa rừng thông, gợi cảm giác thư thái. Ở Tuyên Quang, homestay Nặm Đăm của người Dao đỏ được xây bằng đất trình tường, mái gỗ pơ mu, vừa vững chãi vừa gần gũi thiên nhiên.
Mỗi homestay là một không gian trải nghiệm, nơi du khách có thể ngủ trên sàn gỗ, nghe tiếng gió núi và mùi khói bếp vương vấn trong giấc ngủ.
Điều làm nên sức hút của homestay vùng cao không chỉ là cảnh đẹp, mà còn bởi chính sự chân thành và bản sắc văn hóa được gìn giữ. Du khách có thể bắt gặp những nghi lễ truyền thống, nghe tiếng khèn Mông, điệu hát Then của người Tày, hay tham gia múa sạp cùng đồng bào Thái.
Ẩm thực cũng là một nét văn hóa đặc trưng. Mỗi bữa cơm homestay là một trải nghiệm: cá suối nướng, thịt gác bếp, xôi ngũ sắc, canh rau rừng, rượu ngô men lá… Tất cả đều do chính gia chủ chuẩn bị, vừa đậm vị núi rừng, vừa chứa chan tình cảm mộc mạc.
Ở nhiều homestay, người dân còn kể chuyện về phong tục, tập quán, dạy khách dệt thổ cẩm, nhuộm chàm hay hướng dẫn chế biến món ăn truyền thống. Qua đó, văn hóa bản địa không chỉ được bảo tồn, mà còn được lan tỏa đến bạn bè gần xa.
Trải nghiệm văn hóa bản địa độc đáo
Khách đến homestay vùng cao thường chọn những trải nghiệm gần gũi: đi bộ xuyên bản, leo núi, hái rau rừng, bắt cá suối, cùng gia chủ làm nương… Những hoạt động tưởng chừng giản đơn ấy lại mang đến trải nghiệm, cảm giác bình yên, tách biệt khỏi nhịp sống đô thị.
Đặc biệt, các phiên chợ vùng cao cũng là điểm nhấn. Du khách có thể cùng gia chủ đi chợ, hòa mình vào sắc màu thổ cẩm, tiếng khèn, điệu khèn lá; nếm thử rượu ngô, thắng cố, bánh tam giác mạch. Chợ không chỉ là nơi trao đổi hàng hóa, mà còn là không gian gặp gỡ, giao lưu văn hóa đặc sắc.
Homestay – cầu nối phát triển du lịch nông thôn bền vững
Mô hình homestay cộng đồng đã góp phần quan trọng trong việc phát triển du lịch nông thôn ở miền núi phía Bắc. Không chỉ tạo sinh kế cho người dân, homestay còn khuyến khích cộng đồng giữ gìn bản sắc văn hóa, bảo vệ môi trường, phát huy giá trị di sản.
Nhiều địa phương đã hình thành các làng du lịch cộng đồng tiêu biểu, thu hút đông đảo khách trong và ngoài nước. Nơi đây không chỉ là điểm đến hấp dẫn, mà còn là mô hình điển hình trong phát triển du lịch nông thôn.
Homestay vùng cao sở hữu không gian sống đậm đà bản sắc, nơi lưu giữ hồn cốt văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số. Với mỗi du khách, trải nghiệm ở homestay vùng cao là hành trình trở về với sự mộc mạc, nguyên sơ và chân thành. Với cộng đồng, đây là cách để những giá trị văn hóa truyền thống tiếp tục được giữ gìn và lan tỏa; không chỉ mang giá trị kinh tế, mà còn góp phần quan trọng trong việc bảo tồn và phát triển bền vững văn hóa nông thôn miền núi phía Bắc.
Trung tâm Thông tin du lịch
