(TITC) – Tây Ninh được thiên nhiên ưu đãi khí hậu ôn hòa, đất đai màu mỡ, phù hợp với nhiều loại cây trồng, vật nuôi đặc trưng của vùng Đông Nam Bộ. Với thế mạnh về nông nghiệp và vị trí địa lý thuận lợi, liền kề TP. Hồ Chí Minh, Tây Ninh không chỉ là “vựa” mía, mãng cầu, rau sạch, mà còn là điểm đến hấp dẫn cho loại hình du lịch nông nghiệp – nông thôn. Trong bối cảnh du lịch trải nghiệm, du lịch xanh ngày càng được du khách ưa chuộng, Tây Ninh đã và đang xây dựng nhiều mô hình du lịch gắn với nông nghiệp, góp phần đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao giá trị nông sản, đồng thời tạo thêm sinh kế cho nông dân. Nhiều mô hình du lịch cộng đồng ở Tây Ninh đã trở thành điểm sáng, thu hút khách trong và ngoài nước.
Một số mô hình du lịch nông nghiệp, nông thôn tiêu biểu
Du lịch nông nghiệp gắn với vườn mãng cầu Bà Đen
Tây Ninh nổi tiếng là “thủ phủ” mãng cầu ta, đặc biệt quanh khu vực núi Bà Đen – nơi đất bazan màu mỡ, khí hậu mát mẻ, cây mãng cầu phát triển xanh tốt, trái ngọt thanh.
Nắm bắt xu hướng trải nghiệm, nhiều nhà vườn đã mở cửa đón khách tham quan, cho phép du khách tự tay hái trái, thưởng thức tại chỗ và tìm hiểu quy trình canh tác. Một số hộ còn kết hợp với dịch vụ ăn uống, chế biến đặc sản từ mãng cầu như sinh tố, kem, bánh, kẹo dẻo… Từ đó, mãng cầu không chỉ là nông sản mà còn trở thành thương hiệu du lịch nông nghiệp đặc trưng của Tây Ninh.
Đặc biệt, vào mùa mãng cầu (tháng 6 – tháng 9), hàng nghìn lượt khách đổ về các vườn quanh núi Bà Đen, tạo nên không khí sôi động, vừa mang lại nguồn thu cho nông dân, vừa góp phần quảng bá sản phẩm OCOP của tỉnh.
Mô hình du lịch nông nghiệp tại nông trại rau sạch công nghệ cao
Hòa theo xu thế nông nghiệp hiện đại, nhiều trang trại ở Tây Ninh đầu tư hệ thống nhà màng, nhà lưới, ứng dụng công nghệ tưới nhỏ giọt, thủy canh. Tiêu biểu như các nông trại ở Trảng Bàng, Gò Dầu, Dương Minh Châu…
Tại đây, du khách không chỉ tham quan mà còn trực tiếp trải nghiệm trồng rau, thu hoạch nông sản sạch, tìm hiểu về quy trình sản xuất hữu cơ. Các đoàn học sinh, sinh viên thường chọn đến các trang trại để kết hợp học tập và dã ngoại.
Nhiều trang trại còn mở quán ăn nhỏ, phục vụ các món chế biến từ rau củ tại vườn, kết hợp bán sản phẩm tươi, tạo nên chuỗi giá trị khép kín từ sản xuất – tiêu thụ – du lịch.
Du lịch cộng đồng tại làng nghề bánh tráng phơi sương Trảng Bàng
Bánh tráng phơi sương Trảng Bàng đã được công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, đồng thời trở thành sản phẩm OCOP 4 sao. Làng nghề truyền thống này hiện nay cũng đang khai thác du lịch cộng đồng.
Du khách đến đây sẽ được chứng kiến quy trình làm bánh tráng từ khâu chọn gạo, xay bột, tráng bánh, phơi sương. Điểm đặc biệt là khách có thể trải nghiệm tự tay tráng bánh dưới sự hướng dẫn của nghệ nhân, sau đó thưởng thức món bánh tráng cuốn thịt luộc – rau rừng nổi tiếng.
Mô hình này vừa bảo tồn giá trị làng nghề, vừa tạo ra sản phẩm du lịch đặc sắc, thu hút đông đảo khách trong nước và quốc tế. Đây cũng là minh chứng cho việc gắn kết văn hóa ẩm thực – nông nghiệp – du lịch nông thôn.
Trang trại bò sữa và du lịch trải nghiệm chăn nuôi
Tây Ninh là tỉnh có đàn bò sữa lớn ở Đông Nam Bộ, tập trung nhiều tại Gò Dầu và Trảng Bàng. Nhiều trang trại hiện đã mở cửa đón khách tham quan, trải nghiệm các hoạt động chăn nuôi bò, vắt sữa, cho bò ăn, tìm hiểu quy trình chế biến sữa tươi.
Đặc biệt, trẻ em rất yêu thích khi được tiếp xúc trực tiếp với đàn bò, tham gia các trò chơi gắn với nông trại. Các sản phẩm sữa tươi, yaourt, phô mai từ trang trại cũng được giới thiệu, tạo niềm tin và gia tăng giá trị tiêu thụ.
Đây là mô hình kết hợp giữa nông nghiệp chăn nuôi và giáo dục trải nghiệm, mở ra hướng đi bền vững cho ngành bò sữa Tây Ninh.
Du lịch nông thôn gắn với cánh đồng lúa, rừng cao su
Ngoài các mô hình cụ thể, du lịch nông thôn Tây Ninh còn khai thác không gian đồng quê rộng lớn. Các địa phương vùng biên, vùng ven sông như Vàm Cỏ Đông, hồ Dầu Tiếng đã phát triển homestay, dịch vụ xe đạp xuyên đồng, câu cá, tát mương bắt cá, gắn liền với cuộc sống nông dân.
Đặc biệt, những cánh rừng cao su bạt ngàn trở thành điểm check-in hấp dẫn, nhất là vào mùa thay lá. Một số hộ dân đã mở dịch vụ cho khách tham quan, kết hợp bán đặc sản như mật ong, hạt điều, trái cây vườn nhà.
Những trải nghiệm này mang lại sự thư giãn, gần gũi với thiên nhiên, phù hợp với nhu cầu tìm về nông thôn của khách đô thị.
Kinh nghiệm và giải pháp phát triển bền vững
Từ các mô hình tiêu biểu trên, có thể rút ra một số kinh nghiệm để nhân rộng và phát triển du lịch nông nghiệp, nông thôn ở Tây Ninh: Gắn sản phẩm nông nghiệp đặc trưng với trải nghiệm du lịch: Mãng cầu, bánh tráng, bò sữa, rau sạch… đều trở thành thương hiệu nhờ khai thác đúng giá trị bản địa. Tăng cường liên kết nông dân – doanh nghiệp – chính quyền: Để đảm bảo chất lượng dịch vụ, cần có sự phối hợp trong đào tạo, hỗ trợ vốn, quảng bá, kết nối tour tuyến. Ứng dụng công nghệ số trong quảng bá: Nhiều hộ đã tận dụng mạng xã hội, sàn thương mại điện tử để giới thiệu sản phẩm, bán vé tham quan, đặt dịch vụ online, tiếp cận khách hàng trẻ. Phát triển du lịch xanh, bền vững: Chú trọng bảo vệ môi trường, sử dụng năng lượng tái tạo, hạn chế rác thải nhựa, giữ gìn cảnh quan nông thôn. Đào tạo kỹ năng làm du lịch cho nông dân: Ngoài sản xuất, bà con cần biết cách đón tiếp, kể chuyện, tạo trải nghiệm hấp dẫn cho du khách.
Tây Ninh đang từng bước khẳng định vị trí trong bản đồ du lịch nông nghiệp – nông thôn của Việt Nam. Với hơn 3,9 triệu lượt khách năm 2024, doanh thu khoảng 2.145 tỉ đồng và 1,4 triệu lượt khách chỉ trong nửa đầu năm 2025, các mô hình du lịch nông nghiệp – nông thôn tiếp tục được nâng cấp để thu hút nhiều hơn du khách trong nước và quốc tế.
Sự xuất hiện của các mô hình mới như du lịch mạo hiểm tại hồ Dầu Tiếng cùng các trải nghiệm nông trại phục vụ đa dạng đối tượng, từ gia đình đến nhóm trẻ thích khám phá chính là điểm cộng để Tây Ninh vươn lên trở thành điểm sáng du lịch nông thôn, nông nghiệp bền vững, hiện đại và bản sắc.
Trong thời gian tới, với sự quan tâm của chính quyền, sự đồng hành của doanh nghiệp và sự tham gia tích cực của cộng đồng, Tây Ninh hoàn toàn có thể trở thành trung tâm du lịch nông nghiệp tiêu biểu của vùng Đông Nam Bộ, mang lại những trải nghiệm độc đáo, gắn kết du khách với thiên nhiên và đời sống nông thôn Việt Nam.
Đặc biệt, từ ngày 1/7/2025, Tây Ninh và Long An đã chính thức hợp nhất theo chủ trương mới của Chính phủ, không gian phát triển du lịch nông nghiệp – nông thôn sẽ được mở rộng và kết nối mạnh mẽ hơn. Sự kết hợp giữa thế mạnh nông nghiệp công nghệ cao, làng nghề và ẩm thực của Long An với những sản phẩm đặc trưng như mãng cầu Bà Đen, bánh tráng phơi sương, bò sữa của Tây Ninh sẽ tạo ra hệ sinh thái du lịch đa dạng, liên vùng. Điều này không chỉ giúp khai thác tối đa lợi thế nông nghiệp, mà còn mở ra cơ hội hình thành các tuyến du lịch trải nghiệm xuyên suốt từ vùng ven TP.HCM đến biên giới Campuchia, đưa liên tỉnh Tây Ninh – Long An trở thành điểm đến hấp dẫn hàng đầu của khu vực Đông Nam Bộ.
Trung tâm Thông tin du lịch
