Nước mắm Nam Ô – Hương Làng Cổ
Nam Ô – ngôi làng ven biển nằm ở cửa ngõ phía Tây Bắc Đà Nẵng – từ lâu đã nổi tiếng với nghề làm nước mắm truyền thống. Theo các bậc cao niên trong làng, nghề này có từ thế kỷ XVII, gắn với những cư dân đầu tiên lập nghiệp ở vùng đất ven sông Cu Đê. Trải qua bao biến thiên của lịch sử, đến nay nghề vẫn được gìn giữ, trở thành nét văn hóa đặc sắc, làm nên thương hiệu riêng của vùng đất này.
Điểm đặc biệt của nước mắm Nam Ô chính là sự kết hợp hài hòa giữa nguồn nguyên liệu và bí quyết gia truyền. Nguyên liệu chính là cá cơm than, loại cá nhỏ, giàu đạm, thường xuất hiện nhiều vào mùa tháng 3 đến tháng 8 hằng năm. Cá cơm được ướp cùng muối hạt to, trắng, ít tạp chất. Quá trình ủ chượp được thực hiện trong chum, kéo dài từ 12 đến 18 tháng. Nhờ vậy, nước mắm Nam Ô có màu cánh gián đặc trưng, vị mặn mòi nhưng hậu ngọt đậm đà, hương thơm dậy mùi biển cả.
Ảnh: Báo Đà Nẵng
Được công nhận là sản phẩm OCOP 4 sao, nước mắm Nam Ô không chỉ nâng cao giá trị thương hiệu mà còn khẳng định uy tín trên thị trường. Các cơ sở sản xuất đã chú trọng đầu tư bao bì, tem nhãn, đáp ứng tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm, đồng thời mở rộng kênh phân phối trong và ngoài nước. Đây là bước tiến quan trọng, giúp sản phẩm truyền thống bước ra khỏi phạm vi làng nghề, trở thành món quà đặc trưng của Đà Nẵng dành cho du khách và bạn bè quốc tế.
Không chỉ mang ý nghĩa kinh tế, nghề làm nước mắm còn gắn liền với văn hóa và đời sống cộng đồng Nam Ô. Người dân nơi đây coi nghề là “cần câu cơm” bền vững, truyền từ đời này sang đời khác. Những ngày cao điểm, cả làng rộn ràng không khí làm mắm, từ khâu chọn cá, muối, cho đến ủ chượp, chiết rót. Hình ảnh ấy tạo nên bản sắc riêng, thu hút nhiều du khách đến tham quan, trải nghiệm.
Trong chiến lược phát triển du lịch của Đà Nẵng, làng nghề Nam Ô được định hướng trở thành điểm đến du lịch cộng đồng kết hợp trải nghiệm ẩm thực. Du khách đến đây có thể tham quan quy trình làm mắm, nghe kể về lịch sử làng nghề, thưởng thức hương vị mắm nguyên chất và mua sản phẩm về làm quà. Đặc biệt, việc gắn nước mắm Nam Ô với sản phẩm OCOP càng nâng tầm giá trị, giúp du lịch và làng nghề bổ trợ lẫn nhau, tạo sức hút bền vững.
Nghề làm nước mắm Nam Ô được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Ảnh: Internet
Đà Nẵng hiện nay rất chú trọng bảo tồn và phát triển làng nghề Nam Ô, coi đây là một trong những di sản văn hóa phi vật thể quý giá. Các chương trình hỗ trợ đã được triển khai, từ xây dựng thương hiệu tập thể, quảng bá sản phẩm, đến đào tạo kỹ thuật, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Nhiều hộ gia đình trẻ cũng quay lại nối nghiệp cha ông, góp phần duy trì sức sống cho làng nghề.
Nước mắm Nam Ô, với hương vị đậm đà, không chỉ là gia vị trong bữa ăn hằng ngày của người dân miền biển mà còn là biểu tượng văn hóa, niềm tự hào của Đà Nẵng. Việc được công nhận sản phẩm OCOP đã mở ra cơ hội lớn để khẳng định thương hiệu, nâng cao giá trị kinh tế, đồng thời lan tỏa tinh hoa nghề truyền thống đến đông đảo du khách gần xa.
Trong dòng chảy hội nhập, giữa những sản phẩm công nghiệp chế biến nhanh, nước mắm Nam Ô vẫn giữ được chỗ đứng riêng bằng sự chân thật và tinh túy. Đó không chỉ là hương vị của biển cả, mà còn là tinh hoa của bàn tay lao động cần mẫn, gắn liền với lịch sử hơn bốn thế kỷ của vùng đất Nam Ô. Với định hướng bảo tồn và phát triển bền vững, nước mắm Nam Ô xứng đáng là niềm tự hào, là sản phẩm OCOP tiêu biểu của Đà Nẵng, góp phần làm giàu thêm bản sắc văn hóa và vị thế du lịch của thành phố biển miền Trung.
| Nghề làm nước mắm Nam Ô đã được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia theo Quyết định số 2974/QĐ-BVHTTDL ngày 27/8/2019 của Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và là 1 trong 3 chỉ dẫn địa lý về sản phẩm nước mắm trên cả nước (gồm nước mắm Phú Quốc, nước mắm Phan Thiết và nước mắm Nam Ô).
Chỉ dẫn địa lý “Nam Ô” cho sản phẩm nước mắm được bảo hộ sẽ là cơ sở pháp lý quan trọng để các cơ sở sản xuất, kinh doanh nước mắm truyền thống Nam Ô nâng cao danh tiếng, phát triển thị trường, bảo vệ giá trị về chất lượng, nguồn gốc của sản phẩm nước mắm truyền thống có lịch sử hàng trăm năm, nâng cao sức cạnh tranh, tạo điều kiện cho sản phẩm nước mắm truyền thống được tiêu thụ rộng rãi tại thị trường trong nước và xuất khẩu. |
Trung tâm Thông tin du lịch
