(TITC) – Du lịch nông thôn Việt Nam đang trên đà phát triển, thu hút du khách bởi vẻ đẹp mộc mạc, văn hóa độc đáo và đặc biệt là ẩm thực phong phú. Tuy nhiên, cùng với sự phát triển đó, vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) tại các điểm ăn uống, homestay nông thôn ngày càng trở nên cấp thiết. Đảm bảo chất lượng và niềm tin của du khách không chỉ là trách nhiệm mà còn là chìa khóa để du lịch nông thôn phát triển bền vững.
Các món ăn giàu bản sắc văn hóa
Siết chặt kiểm soát, nâng cao tiêu chuẩn
Để nâng cao chất lượng ATVSTP trong du lịch nông thôn, Chính phủ và các cơ quan chức năng đã ban hành nhiều quy định, chính sách, tập trung vào việc kiểm soát chặt chẽ từ khâu sản xuất, chế biến đến tiêu dùng. Các quy định này nhằm đảm bảo rằng mọi thực phẩm phục vụ du khách đều an toàn và đạt chuẩn.
Các quy định nhấn mạnh tầm quan trọng của việc truy xuất nguồn gốc thực phẩm. Các homestay và điểm ăn uống nông thôn được yêu cầu phải có minh chứng rõ ràng về nguồn gốc của nguyên liệu đầu vào, ưu tiên sử dụng sản phẩm địa phương có chứng nhận an toàn (VietGAP, GlobalGAP, OCOP). Điều này không chỉ khuyến khích nông dân sản xuất sạch mà còn giúp du khách yên tâm về chất lượng nông sản.
Quy định chặt chẽ hơn về điều kiện vệ sinh của bếp ăn, khu vực chế biến, bảo quản thực phẩm. Các cơ sở phải đảm bảo có đủ nguồn nước sạch, hệ thống xử lý chất thải đạt chuẩn, trang thiết bị bếp núc được vệ sinh thường xuyên và đúng cách. Việc kiểm tra định kỳ bởi các cơ quan chức năng cũng được tăng cường nhằm đảm bảo các tiêu chuẩn này được tuân thủ nghiêm ngặt.
Tất cả nhân viên làm việc trong lĩnh vực chế biến và phục vụ thực phẩm tại các homestay, điểm ăn uống nông thôn phải được tập huấn về kiến thức ATVSTP, quy trình chế biến an toàn, và cách phòng tránh ngộ độc thực phẩm. Việc cấp chứng nhận kiến thức ATVSTP cho người trực tiếp kinh doanh, chế biến thực phẩm là bắt buộc. Điều này giúp nâng cao ý thức và trách nhiệm của người làm dịch vụ, từ đó giảm thiểu rủi ro.
Một số địa phương đã bắt đầu thử nghiệm các giải pháp công nghệ như mã QR để truy xuất nguồn gốc sản phẩm, hoặc các ứng dụng quản lý, đánh giá chất lượng ATVSTP. Điều này giúp việc giám sát trở nên minh bạch và hiệu quả hơn, đồng thời cho phép du khách dễ dàng tìm hiểu thông tin về thực phẩm mà họ đang tiêu thụ.
Các quy định mới cũng tăng cường chế tài xử lý đối với các trường hợp vi phạm ATVSTP, từ phạt hành chính đến đình chỉ hoạt động, thậm chí là truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng. Điều này nhằm răn đe và buộc các cơ sở phải tuân thủ nghiêm túc các quy định đã đề ra. Chị Nguyễn Thị Thanh Hương (35 tuổi, Hà Nội) nói với phóng viên: “Tôi rất thích đi du lịch nông thôn vì được trải nghiệm cuộc sống gần gũi với thiên nhiên và thưởng thức những món ăn đặc sản. Tuy nhiên, vấn đề ATVSTP luôn là điều tôi quan tâm hàng đầu. Khi chọn homestay hoặc quán ăn, tôi thường tìm hiểu kỹ các đánh giá trên mạng, ưu tiên những nơi có chứng nhận an toàn hoặc được bạn bè giới thiệu. Tôi cũng thích những nơi mà chủ nhà tự tay nấu ăn, nguồn nguyên liệu rõ ràng, thậm chí là trồng tại vườn nhà. Cá nhân tôi thấy ẩm thực nông thôn Việt Nam rất đa dạng và ngon, nhưng để hoàn toàn tin tưởng thì cần có sự minh bạch hơn nữa về quy trình chế biến và nguồn gốc thực phẩm.”
Anh Trần Văn Lực (42 tuổi, du khách đến từ TP. Hồ Chí Minh) thì chia sẻ: “Tôi đưa gia đình đi du lịch nghỉ dưỡng nên vấn đề sức khỏe là trên hết. Tôi đặc biệt chú ý đến vệ sinh của nhà bếp, cách chế biến thức ăn. Nếu thấy một nơi không sạch sẽ, tôi sẽ không dám ăn dù món ăn có ngon đến mấy. Tôi mong muốn các cơ sở du lịch nông thôn sẽ được kiểm tra thường xuyên hơn, có những biển hiệu rõ ràng về chứng nhận ATVSTP để du khách dễ dàng nhận biết và yên lòng hơn khi thưởng thức. Một số nơi tôi thấy họ làm rất tốt, rau củ quả tươi sạch, món ăn nấu tại chỗ, rất yên tâm.”
Có thể thấy rằng du khách đánh giá cao sự độc đáo của ẩm thực nông thôn nhưng đồng thời cũng bày tỏ sự mối quan tâm về ATVSTP. Mức độ tin tưởng của du khách phụ thuộc nhiều vào sự minh bạch về nguồn gốc thực phẩm, điều kiện vệ sinh của cơ sở và thái độ chuyên nghiệp của người phục vụ.
Hướng tới chuẩn an toàn
Để củng cố niềm tin của du khách và nâng cao chất lượng du lịch nông thôn, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa chính quyền địa phương, các doanh nghiệp lữ hành và cộng đồng dân cư.
Tiếp tục rà soát, hoàn thiện hệ thống quy định pháp luật về ATVSTP cho các cơ sở du lịch nông thôn. Quan trọng hơn, cần đẩy mạnh công tác thanh tra, kiểm tra định kỳ và đột xuất, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm để tạo tính răn đe; Tổ chức các lớp tập huấn thường xuyên, chuyên sâu về ATVSTP cho các hộ kinh doanh homestay, nhà hàng tại nông thôn. Khuyến khích họ áp dụng các mô hình sản xuất sạch, tự cung tự cấp nguyên liệu an toàn tại chỗ. Xây dựng các mô hình điểm về ATVSTP để nhân rộng; Hỗ trợ các địa phương xây dựng chuỗi cung ứng thực phẩm sạch từ nông trại đến bàn ăn. Khuyến khích hình thành các hợp tác xã, liên kết sản xuất nông nghiệp sạch và tiêu thụ sản phẩm tại chỗ, đảm bảo nguồn gốc rõ ràng và chất lượng ổn định; Chủ động truyền thông về các mô hình du lịch nông thôn an toàn, các điểm đến đã được chứng nhận ATVSTP. Khuyến khích du khách chia sẻ những trải nghiệm tích cực, từ đó xây dựng hình ảnh du lịch nông thôn Việt Nam an toàn, chất lượng; Đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý ATVSTP, từ việc cấp phép, kiểm tra đến truy xuất nguồn gốc sản phẩm. Phát triển các nền tảng trực tuyến giúp du khách dễ dàng tìm kiếm thông tin về ATVSTP của các cơ sở, đồng thời gửi phản hồi về chất lượng dịch vụ; Tạo kênh thông tin để du khách có thể phản ánh trực tiếp những vấn đề về ATVSTP. Lắng nghe và tiếp thu ý kiến của du khách để cải thiện chất lượng dịch vụ.
Đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là nền tảng để xây dựng niềm tin và sự hài lòng của du khách, từ đó tạo động lực cho sự phát triển bền vững của du lịch nông thôn. Với sự vào cuộc đồng bộ của các cấp, ngành và cộng đồng, du lịch nông thôn Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành điểm đến lý tưởng, nơi du khách không chỉ được trải nghiệm văn hóa độc đáo mà còn được thưởng thức những bữa ăn ngon, an toàn và đầy tình cảm.
Trung tâm Thông tin du lịch
