(TITC) – Trên dải đất Bắc Trung Bộ đầy nắng gió, người dân Nghệ An từ lâu đã sáng tạo nên nhiều món ăn dân dã, gắn liền với đồng ruộng, sông ngòi. Trong số đó, cháo lươn Nghệ An nổi bật như một đặc sản tiêu biểu, mang trong mình hồn quê mộc mạc nhưng đậm đà, trở thành niềm tự hào của ẩm thực nông thôn xứ Nghệ.
Cháo lươn Nghệ An có lịch sử lâu đời, bắt nguồn từ những vùng quê ven sông Lam, nơi người dân quen thuộc với việc đánh bắt lươn trong ao hồ, ruộng đồng. Lươn được chọn phải là lươn đồng, thân nhỏ, thịt chắc, thơm và ngọt. Qua bàn tay chế biến khéo léo, thịt lươn được làm sạch, xào cùng nghệ vàng, hành khô, ớt cay, rồi thả vào nồi cháo gạo tẻ ninh nhuyễn. Nhờ vậy, tô cháo có sắc vàng óng, dậy mùi thơm hấp dẫn và vị cay nồng đặc trưng, làm ấm lòng thực khách ngay từ muỗng đầu tiên.
Điều làm nên sự khác biệt của cháo lươn xứ Nghệ chính là hương vị cay nồng, đậm đà. Người dân nơi đây thường nấu cháo kèm nhiều gia vị: ớt tươi, tiêu, hành, rau răm… để át đi mùi tanh, đồng thời tạo nên hương vị mạnh mẽ, phù hợp với khí hậu khắc nghiệt miền Trung. Với người dân quê, một tô cháo lươn không chỉ để no bụng, mà còn giúp bồi bổ sức khỏe sau những giờ lao động đồng áng vất vả.
Cháo lươn còn gắn bó sâu sắc với ký ức tuổi thơ của nhiều thế hệ xứ Nghệ. Sáng sớm, bên góc chợ quê hay ven đường làng, những quán cháo nhỏ nghi ngút khói trở thành điểm dừng chân quen thuộc của nông dân, học sinh, người lao động. Du khách đến Nghệ An cũng thường tìm đến các quán cháo lươn để trải nghiệm cảm giác như được sống trong không gian nông thôn thân thuộc, chan chứa tình người.
Không chỉ là món ăn thường nhật, cháo lươn còn được coi là “đặc sản đãi khách”. Trong nhiều dịp lễ hội, ngày Tết hay khi gia đình có khách quý, người dân quê thường nấu cháo lươn như một cách thể hiện sự hiếu khách và tự hào về sản vật quê hương. Với họ, tô cháo lươn không đơn thuần là món ăn, mà còn là tình cảm, sự chân thành gửi gắm trong từng muỗng cháo nóng hổi.
Ngày nay, cháo lươn đã vượt ra khỏi lũy tre làng, trở thành món ăn nổi tiếng khắp cả nước. Tại các lễ hội ẩm thực, hội chợ du lịch, cháo lươn Nghệ An thường được giới thiệu như một sản phẩm văn hóa độc đáo, thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước. Một số làng quê còn xây dựng sản phẩm du lịch cộng đồng, nơi du khách có thể xuống đồng bắt lươn, vào bếp chế biến và thưởng thức ngay tại chỗ, tạo trải nghiệm chân thực và đáng nhớ.
Có thể nói, cháo lươn Nghệ An không chỉ là món ăn ngon, mà còn là biểu tượng văn hóa ẩm thực của vùng quê Bắc Trung Bộ. Trong tô cháo dân dã ấy, người ta cảm nhận được hương vị đồng quê, sự cần cù của người dân và nét đẹp truyền thống của ẩm thực nông thôn Việt Nam.
Trung tâm Thông tin du lịch
