(TITC) – Nằm giữa biển khơi Tây Nam Tổ quốc, đảo ngọc Phú Quốc từ lâu đã nổi tiếng với vẻ đẹp hoang sơ của những bãi biển trong xanh, rạn san hô rực rỡ, những cánh rừng nguyên sinh bạt ngàn… Thế nhưng, điều làm nên bản sắc cho nơi đây còn nằm ở hương vị bởi có một làng nghề truyền thống tồn tại hơn 200 năm tuổi: làng nghề nước mắm Phú Quốc.
Thùng chượp nước mắm truyền thống ở Phú Quốc
Nằm tập trung tại phường Dương Đông và phường An Thới (nay thuộc đặc khu Phú Quốc, tỉnh An Giang), các cơ sở sản xuất nước mắm không chỉ là nơi chế biến đặc sản mà còn là “bảo tàng sống” lưu giữ kỹ thuật làm nước mắm truyền thống. Thật vậy, quy trình sản xuất nước mắm Phú Quốc là cả một nghệ thuật. Cá cơm – thường là cá cơm than hoặc cá cơm sọc tiêu – được đánh bắt đúng mùa, muối ngay trên tàu để giữ độ tươi. Cá và muối được trộn theo tỷ lệ vàng rồi đưa vào thùng gỗ bời lời lớn, chượp trong vòng 12 – 15 tháng. Những giọt nước mắm đầu tiên – gọi là “nước mắm nhĩ” – được chiết ra từ đáy thùng, là phần tinh túy nhất, có độ đạm cao (trên 35 độ đạm), màu sánh, vị đậm, và mùi thơm rất đặc trưng mà không loại nước mắm công nghiệp nào sánh bằng.
Tháng 5/2021, nghề làm nước mắm Phú Quốc đã được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là một bước ngoặt quan trọng giúp gìn giữ giá trị văn hóa truyền thống quý báu, đồng thời mở ra cơ hội phát triển du lịch bền vững cho địa phương trong thời kỳ hội nhập toàn cầu.
Không chỉ là niềm tự hào ẩm thực, làng nghề nước mắm Phú Quốc còn đang từng bước trở thành điểm đến du lịch hấp dẫn. Nhiều cơ sở sản xuất đã mở cửa đón khách tham quan. Du khách được tìm hiểu quy trình làm nước mắm, chiêm ngưỡng những thùng gỗ hàng chục năm tuổi, và đặc biệt là được nếm thử các loại nước mắm nguyên chất. Đây là một trải nghiệm độc đáo, thu hút không chỉ du khách trong nước mà còn cả du khách quốc tế, đặc biệt là những người yêu thích văn hóa và ẩm thực Việt Nam.
Du lịch gắn với làng nghề nước mắm góp phần phát triển kinh tế địa phương theo hướng bền vững. Nhờ sự quan tâm của chính quyền và sự hợp tác giữa các hộ sản xuất, thương hiệu nước mắm Phú Quốc đã được bảo hộ chỉ dẫn địa lý tại Liên minh châu Âu (EU), giúp nâng cao giá trị sản phẩm, tạo thêm việc làm và thu nhập cho người dân, đồng thời nâng cao hình ảnh Phú Quốc trên bản đồ du lịch thế giới.
Trong bối cảnh phát triển du lịch chất lượng cao và tìm kiếm trải nghiệm văn hóa đích thực, làng nghề nước mắm Phú Quốc đóng vai trò như một “mỏ vàng” văn hóa – nơi du khách không chỉ được thưởng thức vị ngon từ biển cả, mà còn thấm đẫm câu chuyện về lao động, truyền thống và niềm tự hào dân tộc. Đây chính là hướng đi đầy tiềm năng cho sự kết hợp giữa bảo tồn di sản và phát triển du lịch cộng đồng.
Trung tâm Thông tin du lịch
