(TITC) – Từ cao nguyên đá hùng vĩ đến những thung lũng ngập tràn sắc hoa, Hà Giang không chỉ mê hoặc du khách bởi vẻ đẹp tự nhiên mà còn bởi cách người dân nơi đây đã biến tiềm năng thành động lực, kiến tạo một mô hình du lịch nông thôn (DLNT) độc đáo. Nhờ sự chủ động trong việc đón đầu và triển khai quyết liệt các chính sách vĩ mô, Hà Giang đang trở thành điểm sáng, minh chứng sống động cho sự phát triển bền vững của DLNT vùng cao, nơi đời sống bà con ngày càng sung túc, bản sắc văn hóa được gìn giữ và lan tỏa.
Du lịch nông thôn (DLNT) đang trở thành xu thế mạnh mẽ trên bản đồ du lịch Việt Nam, và ở vùng Đông Bắc Tổ quốc, Hà Giang nổi lên như một câu chuyện thành công điển hình. Không chỉ sở hữu vẻ đẹp địa chất độc nhất vô nhị của Công viên địa chất toàn cầu UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn, Hà Giang còn là nơi triển khai hiệu quả các chính sách của Đảng và Nhà nước về phát triển DLNT, mang lại hiệu quả thiết thực cho cộng đồng.
Cảnh quan nông thôn Hà Giang luôn có sút hút với du khách (ảnh:internet)
Cụ thể hóa chính sách về phát triển du lịch nông thôn
Hà Giang đã cho thấy sự nhạy bén và chủ động trong việc cụ thể hóa các Nghị quyết, chủ trương của Chính phủ về phát triển DLNT, cùng với các văn bản hướng dẫn của Bộ Nông nghiệp & Môi trường, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã được địa phương này triển khai một cách bài bản. Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới các cấp của tỉnh Hà Giang đã tích hợp phát triển DLNT vào các mục tiêu, nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới nâng cao, nông thôn mới kiểu mẫu.
Hà Giang đã linh hoạt kết hợp nguồn vốn ngân sách địa phương với kêu gọi đầu tư xã hội hóa và đặc biệt là hỗ trợ người dân tiếp cận các gói tín dụng ưu đãi từ Ngân hàng Chính sách xã hội, Agribank để cải tạo nhà cửa, xây dựng homestay, đầu tư vào các điểm du lịch cộng đồng. Nhiều hộ gia đình dân tộc thiểu số trước đây chưa từng nghĩ đến việc làm du lịch nay đã mạnh dạn vay vốn, chuyển đổi mô hình kinh tế.
Về quy định đất đai, Hà Giang đã chủ động rà soát, điều chỉnh quy hoạch sử dụng đất cấp huyện để ưu tiên quỹ đất cho phát triển DLNT, đặc biệt là các vùng có tiềm năng lớn như Đồng Văn, Mèo Vạc, Quản Bạ, Yên Minh và Hoàng Su Phì. Các thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng đất đối với các dự án DLNT phù hợp quy hoạch cũng được đơn giản hóa, tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư và cộng đồng. Tỉnh cũng khuyến khích các hình thức hợp tác, liên kết thuê đất nông nghiệp để phát triển du lịch trải nghiệm nông nghiệp quy mô nhỏ, tạo nguồn thu ổn định cho người dân địa phương.
Hà Giang tích cực ứng dụng công nghệ trong quảng bá điểm đến qua các nền tảng số, xây dựng website, fanpage chuyên về du lịch địa phương, giúp du khách dễ dàng tìm kiếm thông tin và đặt dịch vụ. Hệ thống thông tin du lịch thông minh từng bước được hình thành.
Sức hút đặc biệt của DLNT Hà Giang không chỉ nằm ở cảnh quan mà còn ở sự giàu có của văn hóa bản địa và các làng nghề truyền thống. Tỉnh đã rất thành công trong việc biến những giá trị phi vật thể này thành sản phẩm du lịch độc đáo, mang lại nguồn thu và niềm tự hào cho cộng đồng.
Bảo tồn và phát huy làng nghề dệt lanh truyền thống của người Mông: Các làng như Lũng Cú (Đồng Văn), Lũng Táo (Đồng Văn) đã phát triển các tour du lịch trải nghiệm dệt lanh, nhuộm vải bằng cây chàm. Du khách không chỉ được xem mà còn được tự tay dệt, tạo ra sản phẩm thủ công cho riêng mình. Những sản phẩm dệt lanh như túi xách, khăn, trang phục không chỉ được bán trực tiếp tại làng mà còn theo chân du khách về khắp nơi.
Nghề làm rượu ngô, thắng cố, mèn mén: Tại đây, các điểm du lịch cộng đồng thường xuyên tổ chức các hoạt động giới thiệu quy trình sản xuất rượu ngô truyền thống, chế biến các món ăn đặc sản như thắng cố, mèn mén. Du khách được tham gia vào quá trình chuẩn bị, thưởng thức tại chỗ, tạo nên trải nghiệm ẩm thực chân thực và sâu sắc.
Lễ hội và phong tục tập quán: Các lễ hội truyền thống như Lễ hội Gầu Tào của người Mông, Lễ hội Lồng Tồng của người Tày, hay Lễ hội Khâu Vai đã được gìn giữ và trở thành điểm nhấn quan trọng trong lịch du lịch của tỉnh. Người dân tham gia với tâm thế là chủ thể văn hóa, không chỉ là người biểu diễn, tạo nên sự sống động và chân thực.
Kiến trúc nhà trình tường, nhà sàn: Nhiều homestay ở Hà Giang được cải tạo từ chính những ngôi nhà truyền thống của người dân tộc, giữ nguyên kiến trúc, vật liệu địa phương. Điều này giúp du khách hiểu sâu hơn về nếp sống, văn hóa của các dân tộc Mông, Tày, Dao…
Từ đồng ruộng đến sản phẩm du lịch
Du lịch nông nghiệp và các sản phẩm nông sản đặc trưng, sản phẩm OCOP đã trở thành “mũi nhọn” quan trọng giúp gia tăng giá trị kinh tế cho DLNT Hà Giang.
Hà Giang đã biến hoa tam giác mạch thành một biểu tượng du lịch, thu hút hàng triệu du khách mỗi mùa hoa nở. Bên cạnh đó, các sản phẩm chế biến từ tam giác mạch như bánh, rượu, hạt tam giác mạch đã trở thành đặc sản được săn đón, mang lại giá trị kinh tế cao cho người dân.
Chè Shan Tuyết cổ thụ: Các vùng chè cổ thụ như Hoàng Su Phì, Vị Xuyên không chỉ là điểm đến check-in hấp dẫn mà còn là nơi du khách được trải nghiệm quy trình hái chè, sao chè thủ công. Sản phẩm chè Shan Tuyết (thường đạt chuẩn OCOP 4-5 sao) đã trở thành món quà biếu sang trọng, được du khách ưa chuộng.
Mật ong bạc hà Đồng Văn: Đây là một trong những sản phẩm OCOP nổi bật nhất của Hà Giang. Du khách có thể đến các trại ong, tìm hiểu quy trình lấy mật, và mua sản phẩm trực tiếp. Giá trị của mật ong bạc hà không ngừng tăng lên nhờ sự quảng bá của du lịch.
Thịt bò khô, lạp xưởng gác bếp: Các sản phẩm từ chăn nuôi của bà con dân tộc, được chế biến theo công thức truyền thống, cũng trở thành đặc sản được đóng gói, bán cho du khách, tạo ra chuỗi giá trị mới cho nông sản địa phương.
Nhiều điểm DLNT tổ chức các hoạt động trải nghiệm như cấy lúa (ở Hoàng Su Phì vào mùa nước đổ), hái chè, thu hoạch rau củ quả theo mùa, giúp du khách hiểu hơn về đời sống sản xuất của người nông dân.
Hà Giang là một minh chứng sống động cho thấy, khi có sự định hướng đúng đắn từ chính sách, sự chủ động và sáng tạo của chính quyền địa phương, cùng với sự đồng lòng của cộng đồng, du lịch nông thôn sẽ thực sự trở thành động lực phát triển mạnh mẽ. Từ những triền đá tai mèo khô cằn, những thửa ruộng bậc thang kỳ vĩ, đến những làng nghề truyền thống và sản vật độc đáo, Hà Giang đã và đang “nở hoa” một cách ngoạn mục, không chỉ về cảnh quan mà còn về đời sống vật chất và tinh thần của người dân, định hình một tương lai tươi sáng cho DLNT địa phương.
Trung tâm Thông tin du lịch
